W coraz większym stopniu dąży się do tego, aby stosunki w szkole uczynić partnerskimi, a uczeń nie tylko zdobywał wiedzę, ale był także współtwórcą programu nauczania i czynnie uczestniczył w życiu szkoły.Systematyczne ujęcie różnych grup i rodzajów zadań nauczyciela znaleźć można w raporcie Komitetu Ekspertów Edukacja narodowym priorytetem (1989, s. 270-271). Wśród nich eksponowane są.1) transmitowanie wiedzy i doświadczenia w celu przygotowania młodzieży do życia w społeczeństwie ludzi dorosłych; pobudzanie aktywności, sił twórczych i zdolności innowacyjnych dzieci i młodzieży; 2) rozwijanie systemów wartości oraz kształtowanie postaw i charakteru wychowanków; 3) rozwijanie zainteresowań, stwarzanie warunków do działalności praktycznej; 4) posługiwanie się nowoczesną technologią kształcenia; 5) sprawdzanie i ocenianie osiągnięć szkolnych dzieci i młodzieży; 6) przygotowanie uczniów do uczenia się przez całe życie; 7) kierowanie procesami orientacji szkolnej i zawodowej, wspomaganie uczniów w formułowaniu zainteresowań edukacyjnych oraz planów zawodowych i życiowych, a także 8) pomoc w organizacji życia społecznego dzieci i młodzieży w szkole oraz we właściwym wykorzystaniu czasu wolnego.
